ระบบจัดการสี (color management system) ในอุตสาหกรรมการพิมพ์

ระบบการจัดการสี (color management system) ในอุตสาหกรรมการพิมพ์

   ในอดีตการจัดการสีอาจไม่มีความจำเป็นนักเนื่องจากระบบการผลิตสีในอุตสาหกรรมการพิมพ์เป็นระบบปิด กล่าวคือสายการผลิตไม่ยุ่งยากและเป็นเส้นตรง ผู้ทำหน้าที่เกี่ยวข้องในสายการผลิตส ีเป็นกลุ่มเฉพาะเช่นต้นฉบับที่เป็นอาร์ตเวิร์กก็ผลิตโดยช่างออกแบบ อาร์ตเวิร์กก็ถูกนำไปแยกสี และทำแม่พิมพ์โดยร้ายแยกสี และแม่พิมพ์ก็ถูกนำไปพิมพ์โดยโรงพิมพ์ การควบคุมคุณภาพเป็นการลองผิดลองถูกและอาศัยประส บการณ์อย่างสูงในแต่ละกลุ่ม เช่น กว่าที่ครื่องสแกนเนอร์เครื่องหนึ่งจะสามารถแยกส ีสำหรับพิมพ์บนเครื่องพิมพ์เครื่องหนึ่ง ด้วยหมึกพิมพ์ กระดาษ และสภาพการพิมพ์ที่กำหนด ให้ได้งานพิมพ์สุดท้ายมีสีถูกต้องเป็นที่น่าพอใจ ต้องมีทดสอบและปรับตั้งค่าพื้นที่เม็ดส กรีนหลายครั้งจนได้สีถูกต้อง และตั้งเป็นค่ามาตรฐานไว้ใช้สำหรับแยกสีในครั้งต่อๆ ไป ปัญหาในการผลิตสีในระบบการผลิตดังกล่าวมักเป็นเรื่องการไม่มีมาตรฐานการผลิตของแต่ละกลุ่ม ที่เห็นได้ชัดคือการทำปรู๊ฟของร้ายแยกสีที่ใช้หมึกพิมพ์และกระดาษต่างไปจากงานที่ต้องพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์ ทำให้งานพิมพ์ที่ได้ไม่เหมือนกับภาพปรู๊ฟ

   แต่สำหรับการผลิตสีในปัจจุบันที่เป็นระบบเปิด กล่าวคือการผลิตบางอย่างมีการรวมกลุ่มกันเช่นผู้ออกแบบมักทำหน้าที่แยกส ีไปด้วยโดยใช้ซอฟแวร์สำเร็จรูปแล้วส่งไฟล์ให้ร้านแยกสียิงฟิล์มและทำแม่พิมพ์ ด้วยความแตกต่างของอุปกรณ์และซอฟแวร์ที่ใช้โดยช่างออกแบบทำให้การแยกส ีไม่ได้อิงบนข้อมูลของเครื่องพิมพ์ และวัสดุการพิมพ์ที่ได้ทดสอบจากการลองผิดลองถูกอีกต่อไป ความแตกต่างสียิ่งมีมากขึ้นเพราะความเชี่ยวชาญของช่างแยกสีในสายการผลิตแบบเดิมไม่ได้ถูกใช้ รวมทั้งการเปลี่ยนระบบการปรู๊ฟสีที่เดิมมักใช้ระบบปรู๊ฟที่จำลองระบบการพิมพ์เช่นการปรู๊ฟ โดยเครื่องปรู๊ฟแท่นราบมาใช้ระบบการปรู๊ฟที่ใช้การพิมพ์ไม่สัมผัสเช่น ink jet หรือระบบการปรู๊ฟอื่นๆ ที่ไม่ใช้แม่พิมพ์ ก็ยิ่งทำให้ความระบบการควบคุมสีมีความยุ่งยากเพ่ิมมากขึ้น ทางออกที่จะลดปัญหาดังกล่าวไปได้คือการใช้ระบบการจัดการส ีเข้ามาช่วย

   ในการทำความเข้าใจเรื่องระบบการจัดการสงจำเป็นพื้นฐานที่ควรรู้ก่อนคือความแตกต่างระหว่างสี อิงอุปกรณ์ (device dependent color) และสีไม่อิงกับอุปกรณ์ (device independent color) ตัวอย่างที่แสดงได้ชัดเกี่ยวกับสีอิงอุปกรณ์คือสีขาวของจอภาพ 2 จอ ซึ่งต่างก็เกิดจากค่าส  R255 G255 และ B255 แต่สีขาวที่เห็นกลับต่างกัน ในทำนองเดียวกัน ค่าสี C50 Y50 M50 ที่ส่งไปพิมพ์ยังเครื่องพิมพ์สองเครื่องก็ได้สีสุดท้ายที่ไม่เหมือนกัน  RGB และสี CMYK จึงเป็นสีที่แปรเปล่ียนไปขึ้นกับอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับสีไม่อิงอุปกรณ์เป็นค่าส ที่สัมพันธ์กับมองเห็นของมนุษย์และไม่ขึ้นกับอุปกรณ์ใดๆ กล่าวคือเมื่อวัดค่าสีได้เท่ากันแล้วส ที่เห็นจะเหมือนกันในสภาวะแวดล้อมอย่างเดียวกัน ค่าสีไม่อิงอุปกรณ์ที่นิยมใช้คือค่าสีซีไออีแอลเอบี หรือซีแล็ป(CIELAB) เช่นเมื่อวัดสีจากจอภาพสองจอได้แก่ค่าสี L* a* b* เท่ากัน เราจะเห็นจอนั้นเป็นสีเดียวกัน แต่ค่าสี RGB ของจอภาพทั้งสองแตกต่างกัน

เปรียบเทียบสีจากจอภาพที่มีค่าสี RGB และ L*a*b*เท่าและไม่เท่ากัน
   เป็นการเปรียบเทียบระหว่างสีที่เห็นจากจอภาพ A B และ C โดยจอภาพ A B มีค่า RGB เท่ากันแต่ค่า L* a* b* ต่างกัน ีจอภาพก็จะแตกต่างกัน สำหรับจอภาพ B และ C แม้ว่าค่าส ี RGB จะต่างกันแต่เมื่อวัดค่าสีจากจอได้ค่า L* a* b* เท่ากันสีที่เห็นจะเหมือนกัน หลักการสำคัญของระบบการจัดการสี คืออาศัยค่าสีซีแล็ปเป็นตัวกลางในการถ่ายทอดสีระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ ของระบบการผลิต โดยมีเป้าหมายเพื่อทำให้สีของภาพที่ผลิตขึ้นด้วยอุปกรณ์ต่างๆมีความแตกต่างส ีลดน้อยลง และเป็นการช่วยลดปัญหาพื้นฐานที่อุปกรณ์สองชนิดต่างก็ผลิตสีได้แตกต่างกันจากค่าส ีเดียวกันที่ส่งไปยังอุปกรณ์นั้นๆ ระบบการจัดการสีมีองค์ประกอบที่สำคัญสองส่วนคือ ดีไวซ์โพรไฟล์(device profile) และ ซีเอ็มเอ็ม (CMM-Color Management Module) โดย Device profile เป็นไฟล์ที่บรรจุ data ของค่าสีอิงอุปกรณ์ของอุปกรณ์นั้นๆ เทียบกับระบบส ีไม่อิงกับอุปกรณ์ ตัวอย่างเช่น แกนเนอร์ไพรไฟล์์ ก็เป็นไฟล์ทีี่บรรจุข้อมูลสีระหว่างค่าส ี RGB ในสัดส่วนต่างๆ กับค่าสี L* a* b* ในระบบการพิมพ์มี profile ที่สำคัญสามส่วนคือ แกนเนอร์โพรไฟล์ (scanner profile) หรืออาจเรียกว่าอินพุตโพรไฟล์ (input prifile) มอนิเตอร์โพรไฟล์ (monitor profile) และ พริ้นเตอร์โพรไฟล์ (printer profile) หรืออาจเรียกว่า เอาต์พุตโพรไฟล์ (output profile)

การสร้าง device profile
   ในงานที่ต้องการความถูกต้องของสีสูง การสร้าง device profile ของทุกอุปกรณ์ที่ใช้งานมีความจำเป็นอย่างยิ่งเพราะแทบไม่มีอุปกรณ์ใดที่ให้ส ีเหมือนกับอุปกรณ์อื่นแม้ว่าจะเป็นรุ่นเดียวกันและผลิตจากผู้ผลิตเดียวกันก็ตาม ำหรับงานที่ไม่ต้องการความถูกต้องสูงอาจใช้ profile มาตรฐานเช่น sRGB ำหรับจอภาพ หรือ genericCMYK ำหรับการพิมพ์ อย่างไรก็ตามมีผู้ผลิต hardware หลายแห่งจะสร้าง profile ำหรับอุปกรณ์ของตนเองไว้ด้วย เช่น Apple Computer จะมี profile ำหรับจอภาพและเครื่องพิมพ์ ซึ่งสามารถเรียกมาใช้งานได้ ข้อสำคัญที่ profile สามารถนำมาใข้งานในระบบเปิดได้ต้องมีโครงส ร้างของไฟล์ที่เป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด โดย ICC (International Color Consortium)